Ağ teknolojileri, bilgisayar ortamının bulunduğu hemen heryerde var olan yapılardır. Eğer evinizde internete bağlanıyorsanız, cep telefonunuzla konuşuyorsanız veya yerleşkenizde kablosuz internet erişimine sahipseniz zaten siz her zaman bu ağ teknolojisini kullanan kişilersiniz. İnternet en geniş ağ yapısı olduğu için dilerseniz örneklememizi internet ile yapalım. Dünya bildiğiniz gibi bir küre. İşte biz bu kürenin üstünü bir örümcek ağı ile sardığımızda oluşacak görüntü internet ağ yapısını bize somut olarak gösterecektir.
OSI Modeli ve Katmanlar
Ağ yapıları değiştikçe ve geliştikçe bu yapıya bir standart getirme gerekliliği ortaya çıktı. Bu modelleme ile kurulumda ve herhangi bir zamanda yaşanılacak aksaklığın en kısa zamanda giderilmesinde kolaylık sağlama ve anlaşılabilirlik amaçlanmıştır.
Bu modele hiyerarşik ağ modeli diyoruz.
Erişim Katmanı(Access Layer): Bu katmanda son kullanıcı ağa bağlanır. Bu katmanda anahtarlar kullanılır.
Dağıtım Katmanı(Distribution Layer): Bu katmanda paketlerin gönderilmesi,alınması düzenlenir. Yönlendiriciler (router) vasıtasıyla bu düzenleme yapılır. Yönlendirmenin yanı sıra filtreleme ve geniş alan ağına giriş işlemleri de bu katmanda yapılır.
Ana katman(Core Layer): Bu katmanda, erişim katmanında son kullanıcının gönderdiği ve dağıtım katmanında düzenlenmiş olan paketleri, dağıtım katmanındaki yönlendirmelere ve diğer işlemlere uyarak,yüksek bir hızda bunların iletimini sağlar. Ayrıca bu katmanda kullanılan anahtarlar çok katmanlıdır.
OSI(Open Systems Interconnection) Modeli
7 katmandan oluşan bu model ile herbir görev kendi bölgesi içinde yorumlanır. Kendi aralarında alt ve üst katman olarak ayrılırlar. Kullanıcıya yakın olarak 3 katman vardır ve bunlar üst katmanlardır. Kalan diğer 4 katman ise donanımla içiçe çalışır. Bunlar da alt katman olarak isimlendirilir. Üst katmanlar; Uygulama katmanı, sunum katmanı, oturum katmanı. Alt katmanlar; nakil, ağ, data link ve fiziksel katman.
İsterseniz katmanlara kısaca bir göz atalım;
Kullanıcıya en yakın katman olan uygulama katmanından başlayalım isterseniz.
7.katman: Uygulama katmanı
Kullanıcı ile birebir yakınlık içinde olduğu katmandır. Karşılıklı bilgisayarlar arasındaki iletişimi sağlar. Kullanıcının kullanabileceği servisler bulunur. Bunlardan bazıları; HTTP,FTP,browser,NFS,FTAM gibi uygulamalar mevcuttur.
6. katman: Sunum katmanı
Adı üzerinde olduğu gibi belli şeyleri belli yerlere sunan katmandır. Yani nedir bu şeyler ve nerelere sunulur? Bilgisayarlar aynı insanlar gibi aralarında konuşurlar ve anlaşırlar. Ama anlaşamazlarsa nolur? İşte o zaman da arada çeviriciler olur. Bu noktada bu katman bu işi güvenli bir biçimde gönderilmeye ve sorunsuz bir biçime getirmeye çalışır. Bu biçimler günlük hayatta görüdüğünüz JPEG,GIF,PICT,MPEG VE MIDI gibi veri biçimleridir. Ayrıca bu katmanda güvenlik de ön plandadır ve şifreleme de yapılır.
5.katman: Oturum katmanı
Bu katman oturumları düzenlemekle sorumludur. Açtığınız birçok oturumu açar,yönetir ve kapatır. Bu katman sayesinde birçok oturumu karışıklık olmadan kullanabiliriz. Bu katmanda da bunlar için kullanılan hizmetler vardır. Örneğin: SQL,RPC,NFS gibi.
4. katman: Nakil katmanı
Bu katman ise verinin ulaşımından sorumludur. Onu güvenli bir şekilde istenen noktaya ulaşımını sağlar. Bütün bunları yaparken göndereceği veriyi parçalar yani tek parça halinde değil, parça parça gönderir. Gönderdikten sonra gönderimin sağlıklı olup olmadığını da denetler. Buradaki hizmetler: TCP,UDP gibidir.
3. katman: Ağ katman
Verinin izleyeceği yol bu katmanda belirlenir. Ki bu ağ yapısı büyük bir ağ yapısı ise, yolun en kısa tarifi de yönlendirme metodu ile yapılır. Buna ek olarak da, 4. Katmandan alınan parçalı veriler paketlenir. Hizmetler: IP,IPX,ARP gibi.,
2. katman: Data link katmanı
Data link katmanında ise verinin nasıl taşınacağını belirlenir. Fiziksel adresleme yani MAC(media access control) tanımlanır. Fiziksel ortama veri koyulmadan önceki son katmandır. Burdan son bir elden geçirme ile veri fiziksel ortama koyulmaya hazır bir hale getirilir. ATM, frame relay bu katmandaki bazı protokollerdir.
1.katman: Fiziksel katman
Burada da fiziksel bazı dönüşümler yapılır. Veriler dijital yapıya, yani 1 ve 0 lara dönüşür. Voltaj ayarlamaları,hız gibi bütün fiziksel iletişim burada yapılır. Buradaki kullanılanlar da: RJ45, ethernet,V.35,V.24 gibi.
0 yorum: